Voorzitter, wat een bijzonder proces. Bewoners streden jarenlang om de Egelantier de nieuwe locatie te maken voor het Frans Halsmuseum. De gemeente wees dit af omdat het niet zou kunnen en we er graag een hotel zouden willen. En nu ter elfder ure komt de optie van het museum toch uit de hoge hoed. Maar ondertussen zitten we wel in 2 (bijna) rechtszaken: zowel met de erven Raiola over de Verweyhal als met Lingotto die de Egelantier zou kopen voor het realiseren van een hotel.

Wat gaat hier nog achter weg komen? Lingotto is redelijk zeker over zijn zaak. En ik zou eigenlijk niet alle argumenten van Lingotto kunnen weerleggen. Kan de wethouder dat wel? Juist omdat wij inschatten dat het verzoek voor indexering van Lingotto redelijk was heeft de ChristenUnie tegen het ontbinden van het contract gestemd. Een meerderheid besloot anders. We zullen zien hoe dit afloopt.

Een Frans Halsmuseum in de Egelantier lijkt nu de beste oplossing, en ik moet bekennen: ik snap het enthousiasme. Ik word er zelf ook enthousiast van. Maar tegelijkertijd: het gaat om enorm veel geld, richting de 80 miljoen euro. Dat moeten we kunnen uitleggen aan de inwoners van Haarlem. Ongeacht welke variant het wordt.

Maar wat is het financiële totaalplaatje? We weten nu iets van de benodigde investering. Maar we hebben ook nog de lopende juridische procedures. En we moeten straks ook wat met het huidige gebouw van het Frans Halsmuseum en de Verweyhal. Die kunnen we allebei verkopen, maar het kan ook een doorschuif operatie worden waarbij andere voorzieningen naar bijvoorbeeld het gebouw aan het Groot Heiligland gaan. Dan moeten we het gebouw alsnog verbouwen, maar dan zonder kelder neem ik aan. Dat leidt ook tot forse kosten.

De ChristenUnie snapt dat een forse investering nodig is. En we hebben een wettelijke zorgplicht omdat we eigenaar zijn van de collectie. Het is dus ons museum. Maar we moeten wel een goed verhaal hebben.

Uitgangspunt voor de ChristenUnie is altijd geweest: wij zijn bereid te investeren in het museum, mits hierdoor de exploitatiebijdrage van de gemeente omlaag kan. Maar voorzitter, nu is het omgekeerde het geval: er komen wel meer bezoekers, zo is de hoop, maar dat is niet genoeg om alle extra kapitaallasten van de investering te dekken. Een paar miljoen per jaar is nodig. Een ruwe bierviltjes berekening leert mij dat dit al snel orde grote 10 a 20 euro per bezoeker is en dat 40 jaar lang. Ik hoop met het Frans Halsmuseum dat er externe fondsen komen zodat de impact kleiner is maar toch… En ik snap dat het deels achterstallig onderhoud is, maar toch… Het blijft een forse investering. De ChristenUnie stelt daarom voor om de toegang tot het museum een paar euro te verhogen. Dat is helemaal niet gek als je ziet dat de directe inkomsten per bezoeker sinds 2021 zijn gedaald ondanks de inflatie. Het is echt niet zo dat het aantal bezoekers fors zal afnemen als je voor het museum 21 euro moet betalen in plaats van 17,50.

En voorzitter toch nog een andere vergelijking om aan te geven dat het echt om een groot bedrag gaat. Als ik kijk naar het aantal bezoekers dat verwacht wordt voor het NZH vervoermuseum als we een museumtramlijn aanleggen bij de Veerplas dan is de investering voor dat project vele malen aantrekkelijker. En voor dat museum is geen enkele exploitatiesubsidie nodig.